Istnienie i działanie Boga

Teolodzy prawosławni twierdzili, że rozumienie św. Grzegorza Palamasa dotyczące istoty i działania Boga jest nie do pogodzenia z teologią św. Tomasza z Akwinu. Wielu zwolenników Tomizmu (systemu filozoficznemu, który bazuje na nauczaniu św. Tomasza z Akwinu) jest podobnego zdania. Niektórzy teologowie prawosławni uważają, że pojmowanie Boskiej Prostoty przez św. Tomasza z Akwinu przyczyniło się do powstania ateizmu.

Doktryna Boskiej Prostoty stała się dogmatem w Kościele Zachodnim podczas IV Soboru Laterańskiego, zanim św. Tomasz z Akwinu przyszedł na świat. Książę teologów w swojej Sumie Teologicznej przedstawia dowody na istnienie Boga. Z nich pochodzi Doktryna Boskiej Prostoty. Św. Tomasz z Akwinu cytuje fragmenty z Pisma Świętego i Pism Ojców Kościoła, które potwierdzają, że jego pojmowaniem Doktryny Boskiej Prostoty jest prawdziwe.

Św. Tomasza z Akwinu uważał, że celem naszego życia jest Wizja Uszczęśliwiająca, dzięki której zobaczymy Boga takim, jakim jest naprawdę. Według księcia teologów będziemy ubóstwieni łaską, która to sprawi w nas.

Św. Grzegorz Palamas jest innego zdania. Za życia miał debatę z mnichem Barlaam'em w kwestii praktyki monastycznej. Twierdził, że naprawdę widział Boga takim, jakim jest. Barlaam nie zgodził się z nim, ponieważ uważał, że zgodnie z nauczaniem św. Dionizego Boga nie da się poznać. Św. Grzegorz Palamas odpowiedział, że jest różnica w nauczaniu Ojców Kościoła pomiędzy niepojętym istnieniem Boga i Jego działaniem.

Św. Grzegorz Palamas wskazywał na różnice pomiędzy istnieniem Boga i Jego działaniem, które są zredukowane do stanu umysłu. Twierdził, że poznajemy istnienie Boga przez Jego działanie. Taki pogląd głosił św. Maksym Wyznawca i Ojcowie z Kapadocji. Św. Grzegorz Palamas uważał, że istnienie Boga objawia się w w pełni w każdym Jego działaniu.

Natomiast wielu teologów prawosławnych stwarza różnice w istnieniu i działaniu Boga, które są heretyckie i stoją w przeciwieństwie do nauki św. Grzegorza Palamasa.

Epikleza

Istnieje spór wśród teologów prawosławnych w kwestii konsekracji chleba i wina podczas mszy. Jedni twierdzą, że przeistoczenie dokonuje się nie przez słowa, które są wypowiadane przez kapłana, tylko przez Ducha Świętego, który błogosławi dary ofiarne. Inni uważają, że przeistoczenie jest tajemnicą.

Natomiast zgodnie z nauczaniem Kościoła Katolickiego słowa konsekracji, które wypowiada kapłan podczas Eucharystii sprawiają, że dokonuje się przeistoczenie. Jest to nauczanie twórcy bizantyjskiej liturgii - św. Jana Chryzostoma. Twierdził, że zdanie: „To jest ciało moje”, które jest wypowiadane podczas każdej Eucharystii, sprawia, że dokonuje się ofiara na ołtarzu. Podobnie uważał św. Grzegorz z Nysy. Warto tutaj zwrócić uwagę na ten fakt: wielu Ojców Kościoła miało różne opinie na temat tego, kiedy dokonuje się konsekracja. Z drugiej strony wielu z nich jednoznacznie stwierdza, że to słowa konsekracji sprawiają, że dokonuje się przeistoczenie.

Rozwód

Wielu wyznawców Prawosławia twierdzi, że zgodnie z tradycją można rozwieść się i ponownie zawrzeć związek małżeński trzy razy. Według Kościoła Prawosławnego ta praktyka pochodzi z kanonów św. Bazylego Wielkiego. Rada Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, która zajmuje się zewnętrznymi relacjami we wspólnocie oświadczyła, że: „Zgodnie z Prawem Kanonicznym osoba może ponownie wstąpić w związek małżeński po uzyskaniu rozwodu kościelnego i po upływie okresu pokuty, który jest przewidziany w takiej sytuacji. Zgodnie z nauczaniem św. Bazylego Wielkiego w niektórych wypadkach jest możliwość zawarcia związku małżeńskiego po raz trzeci. Jednak w takim przypadku okres pokutny jest wydłużony”.

Natomiast w nauczaniu św. Bazylego Wielkiego nie ma żadnej wzmianki, która pozwala na zawarcie małżeństwa po raz trzeci. Święty mnich nauczał, że jeśli zamężna kobieta odeszła od męża to nie powinna zawierać małżeństwa z żadnym mężczyzną. Oprócz tego św. Bazyli twierdził, że cudzołóstwo nie jest argumentem, który pozwala na rozwód i zawarcie nowego związku małżeńskiego. W nauczaniu tego świętego prawosławnego jest jedna kwestia, która budzi kontrowersje. Otóż święty Bazyli Wielki twierdził, że jeśli żona odejdzie od swojego męża, a on potem chce związać się z inną kobietą to otrzymuje „ułaskawienie”. Problem w tym, że święty nie mówi nic o „ułaskawieniu” dla rozwiedzionej kobiety, która chciałaby ponownie wyjść za mąż.

Mistycyzm kontra rozum

Wyznawcy Prawosławia twierdzą, że Kościół Katolicki jest racjonalny, a Kościół Prawosławny mistyczny. Jednak mistycyzm występuje również w Kościele Katolickich. Zakon Karmelitów wydał Kościołowi Rzymskokatolickiemu wielu mistyków. Do najbardziej znanych należą: św. Jan od Krzyża i św. Teresa od Dzieciątka Jezus. Św. Tomasz z Akwinu również był mistykiem pomimo że jest znany ze swojej racjonalnej teologii.

Wielu świętych Kościoła Prawosławnego używało logicznych argumentów podczas rozważań. Czytając dzieła św. Anastazego lub Ojców z Kapadocji można zobaczyć, że używali logicznych argumentów przeciwko herezji Arianizmu.

Mistycyzm służy do nawiązania osobistej relacji z Bogiem. Jednak jeśli chcemy osobom niewierzącym udowodnić, że nasz Kościół jest Prawdziwym Kościołem to potrzebujemy logicznych argumentów. Św. Maksym Wyznawca uczył, że Bóg jest Słowem, a świat stworzony przez Niego można poznać przez słowo i rozum.

Proszę pamiętajcie mnie w swoich modlitwach

Matko Boska Fatimska, módl się za nami.

Gideon Lazar

Tłumaczenie z j.ang. na j.pol: Marcin Rak

Źródło:https://clarifyingcatholicism.org/2019/08/30/why-i-converted-from-orthodoxy/